ساخت برای سفارش (MTO) یا ساخت برای انبارش (MTS)؟ کدام‌یک مناسب کسب‌وکار تولیدی‌مان است؟
بعد از خواندن این مقاله، با تفاوت‌های دو سیستم تولید MTO و MTS آشنا می‌شوید و می‌توانید برای انتخاب روش مناسب کسب‌وکارتان بهترین تصمیم را بگیرید.
فهرست مطالب
MTO در مقابل MTS
یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های کسبوکارها یافتن بهترین روش برای مدیریت و کنترل مواد و موجودی است. چالشی که برای برخی از آنها همواره بدون راه‌حل می‌ماند. اگر صاحب کسب‌وکار تولیدی هستید شاید به این موضوع فکر کنید که چگونه تغییر در جریان‌های کاری می‌تواند باعث بهتر‌شدن وضعیت فرایندها شود. اگر مواد یا موجودی مازاد دارید که در انبار انباشته شده‌اند، بهتر است سریع‌تر به‌دنبال تغییر روش تولیدتان از سفارش برای انبارش به سفارش برای ساخت بروید. چراکه دومی (از نظر تئوری) باعث صفر شدن موجودی مواد و کالای شما می‌شود.
روش‌های MTO و MTS در سازمان‌ها با عمکلردهای مختلف پیاده‌سازی می‌شوند. برای آشنایی بیشتر با آنها این مقاله را تا انتها بخوانید تا بهترین روش را برای سازمان خودتان بیابید. در ادامه این مقاله به سراغ مزایا و محدودیت‌های هرکدام از این روش‌ها می‌رویم. شما می‌توانید با نگاه به آنها برای کسب‌وکارتان یک روش ثابت، ترکیبی یا متغیر تولید را انتخاب و پیاده‌سازی کنید.
ساخت برای سفارش یا MTO چیست؟
در این روش، تولید فقط زمانی شروع می‌شود که مشتری سفارش تولید بگذارد. این روش زمان تولید را بالا می‌برد اما انعطاف‌پذیری زیادی برای سفارشی‌سازی محصول در اختیار تولیدکننده قرار میدهد. این روش تولید را با نام تولید کششی نیز می‌شناسند. چراکه در این روش تولید زمانی شروع می‌شود که درخواست یا کششی از سمت مشتری باشد. البته لفظ کششی و فشاری بیشتر نوع مدیریت زنجیره تامین در این روش‌ها می‌پردازد.
روش MTO برای ساخت قطعات الکترونیکی خاص، قطعات خودرو و به‌طورکلی قطعاتی هزینه انبارداری زیادی به سازمان تحمیل می‌کنند کاربرد دارد.
مزایای روش ساخت برای سفارش (MTO)
وقتی روش‌های ساخت برای سفارش و ساخت برای انبارش را در مقابل هم قرار می‌دهیم، سه دلیل اصلی برای انتخاب MTO به‌عنوان روش اصلی تولید خواهیم داشت:
- به حداقل رساندن ضایعات: کاهش ضایعات فقط به کم‌کردن هزینه‌ها یا مصرف بهینه مواد اولیه نیست. کاهش ضایعات به این معناست که منابع فقط باید برای تولید محصولاتی مصرف شوند که به مشترین شما سود برساند. ضایعات می‌تواند هر عمل، فرایند یا وظیفه‌ای باشد که ارزش‌افزوده‌ای برای شما و مشتریان شما نداشته باشد. ساخت برای سفارش با توجه به این‌که تولید را صرفا براساس سفارش مشتری انجام میدهد تاثیر زیادی بر کاهش ضایعاتی از این دست دارد.
- کاهش ریسک ناکارآمدی: اگر بخواهیم یک تعریف ساده از فرایندهای تولید داشته باشیم، به همچین تعریفی می‌رسیم: دریافت سفارش از سمت مشتری، تمرکز منابع و فرایندها برای تولید محصول و تولید با بالاترین بهره‌وری و کارآمدی. در روش MTO این ریسک کاهش شدیدی پیدا می‌کند اما با این حال همچنان باید بین برنامه‌ریزی روبه‌جلو یا روبه‌عقب برای تولید محصولات دست به انتخاب بزنید.
- محصولات قابل شخصی‌سازی: در روش ساخت برای سفارش، مشتری با نیازهای مشخص و شخصی خودش به سراغ شما می‌آید.
محدودیت‌های روش ساخت برای سفارش (MTO)
بعد از بررسی سه مزیت اصلی روش MTO به سراغ بررسی محددیت‌های آن برویم.
- تقاضای فروش نامنظم: کسبوکارها معمولا دوره‌های افزایش و کاهش فروش را تجربه می‌کنند. اگر از روش ساخت برای انبارش استفاده کنید، می‌توانید از پس این نوسان‌ها برآیید. اما در روش MTO با توجه به خالی بودن انبارِ موجودی، بروز این اتفاق‌ها می‌تواند باعث ایجاد مشکل در مدیریت فروش و درآمد سازمان شود.
- خالی‌شدن موجودی مواد در انبار: طبیعت روش MTO این است که به محض دریافت سفارش از سوی مشتری، فرایند تولید آغاز می‌شود. در این شرایط، نبود روش دقیق کنترل مواد در انبار می‌تواند باعث خالی‌شدن آن و توقف فرایند تولید شود.
- انتظار مشتری: وقتی مشتری کالایی را سفارش میدهد، آن را در سریع‌ترین زمان ممکن، حتی گاهی قبل ازتاریخ تحویل توافق‌شده، می‌خواهد. روش MTO می‌گوید مشتری برای دریافت سفارشش باید صبر کند. اما اگر این زمان بیش از مدت مورد انتظار طول بکشد، باعث نارضایتی می‌شود.
با «ثمر»، نرم افزار تخصصی تولید تیم‌یار آشنا شوید
متفاوت، منعطف، دقیق و کاربردی با انواع گزارش‌های تخصصی تولید.
سربلند در آزمون مجموعه‌‌های تولیدی و صنعتی کشور.
ساخت برای انبارش (MTS)
روش ساخت برای انبارش یکی از روش‌های برنامه‌ریزی و زمان‌بندی تولید است که براساس برنامه‌ریزی تقاضا انجام می‌شود. در این روش، محصولات نه فقط برای برآوردن سفارش‌های موجود که برای تکمیل سفارش‌های پیش‌بینی‌شده نیز تولید می‌شوند و به انبار می‌روند.
روش MTS یک روش تقریبا سنتی است. راهبرد این روش برای تولید محصولات براساس مجموع سفارش‌های موجود و پیش‌بینی‌شده است. روش ساخت برای انبارش می‌تواند خطرناک و هزینه‌زا باشد، چراکه کوچک‌ترین تغییر در تقاضای پیش‌بینی‌شده به‌معنای مرگ کالا در انبار است. در بهترین حالت، استفاده از این روش باعث کسری یا مازاد موجودی در انبار شود.
روش MTS یک روش تولید فشاری است. برخلاف روش MTO که در دسته تولید کششی قرار می‌گیرد.
مزایا و محدودیت‌های روش MTS
حال نوبت به بررسی مزیت‌ها و محدودیت‌های روش MTS یا ساخت برای انبارش می‌پردازیم.
مزیت‌های روش MTS
- منابع تولید گسترده: در این روش، شما به موازات این‌که محصولات روتین خود را تولید می‌کنید می‌توانید منابع تولید خود را برای رسیدن به حداکثر بهره‌وری و کارایی بهینه‌سازی کنید.
- سربرنامه ساخت برای انبارش: یکی از مزیت‌های روش MTS این است که به شما امکان داشتن سربرنامه تولید را میدهد. با داشتن یک MPS جامع شما می‌توانید جریان تولید را به شکلی روان پیش ببرید. همچنین داشتن سربرنامه تولید به شما و کارکنان امکان میدهد بدانید دقیقا مشغول انجام چه کاری هستید.
- به حداقل رساندن زمان انتظار مشتری: در نهایت، استفاده از روش ساخت برای انبارش، زمان انتظار مشتری‌ها برای دریافت کالای موردنظرشان را فراهم می‌کند. در این روش، محصولات معمولا همیشه در انبار موجودند و کالا برای مشتری به محض کامل‌کردن سفارش ارسال می‌شود.
به‌کارگیری و پیاده‌سازی کامل روش MTS برای کسانی که ارزش‌های سازمانی و کنترل بر جریان کاری کسب‌وکار برایشان مهم است شاید یک رویا باشد. رسیدن به این رویا به عملی‌کردن این جمله معروف نیاز دارد: بهترین دفاع، حمله است.
محدودیت‌های روش MTS
ساخت برای انبارش، مانند هر روش دیگری، درکنار مزایای منحصر به خودش، محدودیت‌های خاص خود را دارد. اولین و شاید مهم‌ترین آن، وابستگی شدیدش به مفروضات هر صنعت است. در ادامه سه‌تا از مهم‌ترین محدودیت‌های روش MTS را بررسی می‌کنیم:
- طبیعت غیرقابل پیش‌بینی مصرف‌کنندگان: یکی از محدودیت‌های روش ساخت برای انبارش این است که فرقی نمی‌کند شما چقدر محاسبات مربوط به پیش‌بینی فروش را دقیق انجام داده باشید. کوچک‌ترین تغییری در سلیقه و حجم مصرف در بازار باعث می‌شود درصد زیادی از محصولات شما در انبار باقی بماند. شاید برای همیشه. برای حضوری موفق در بازار باید ابتدای امر بدانید که بازار مانند دیوی خفته است که هر لحظه ممکن است دو رفتار از او ببینیم؛ یا خوابی عمیق‌تر یا بیداری و حمله به هرچه نزدیکش است.
- سطح موجودی: در روش MTS هیچ‌گاه به مقدار بهینه انبار نمی‌رسید. همواره یا مازاد موجودی دارید یا کمبود آن را تجربه می‌کنید.
- سخت‌بودن پیش‌بینی دقیق میزان فروش: بازار از متغیرهای فراوانی پیروی می‌کند. وجود این متغیرها باعث سخت‌شدن پیش‌بینی میزان فروش در یک دوره می‌شود. محاسبه همه این متغیرها هم نشدنی است. به حساب نیاوردن یک متغیر یا محاسبه اشتباه یکی دیگر باعث می‌شود تمام پیش‌بینی‌ها خطا از آب درآیند. از آن‌جایی که شما برای انبارش تولید می‌کنید، این اشتباه محاسباتی تمام کسب‌وکارتان را تحت تاثیر قرار میدهد.
MTS یا MTO؛ بلاخره کدام را انتخاب کنیم؟
در انتها باید به این نکته مهم آگاه باشیدکه نیازی نیست حتما یکی از این دو روش را برای مدیریت تولید کسب‌وکارتان انتخاب کنید. می‌توانید از ترکیب این دو روش با هم بهره ببرید یا به تناسب نیاز بازار و کسب‌وکارتان، در هر دوره از یکی استفاده کنید. جریان‌های کاری و تولیدی در کسب‌وکارتان، اگر در حوزه خاصی فعالیت نمی‌کنید، هموار پویا هستند و باید به فراخور نیاز، ظرفیت استفاده از هریک را داشته باشید. مهم‌ترین اهرم برای انتخاب بین روش ساخت برای انبارش یا ساخت برای سفارش، نیازهای کسب‌وکارتان است.
در راهکار مدیریت تولید ثمر می‌توانید:
- مرکزهای کاری و عملیات کاری نامحدود برای واحد صنعتی خود تعریف کنید،
- تعداد نامحدودی خط تولید و نمودار فرایند عملیات (OPC) تعریف کنید،
- برآورد تولید و سربرنامه تولید (MPS) واحد صنعتی خود را به‌شکلی مکانیزه انجام دهید،
- برنامه‌ریزی مواد مورد نیاز (MRP) فرایند تولید خود را به‌شکلی عاری از خطا انجام دهید،
- به‌شکلی دقیق و منعطف برای خطوط تولید واحد صنعتی خود برنامه‌ریزی تولید انجام دهید،
- با تجمیع خودکار اطلاعات OPCها، MPSها و MRPها در لحظه برای خطوط تولید دستور تولید صادر کنید،
- به‌شکلی دقیق و چابک ثبت عملکرد تولید (کنترل کیفیت، دوباره‌کاری‌ها و توقفات تولید) انجام دهید،
- تعداد نامحدودی بازه زمانی گزارش‌گیری برای فرایندهای مختلف تولید خود تعریف کنید.
ارتباط روش MTS و MTO با سیستم‌های تولید فشاری و کششی
روش‌های ساخت برای سفارش و ساخت برای انبارش با دو سیستم تولید فشاری و کششی در ارتباط هستند. ساخت برای سفارش (MTO) با تولید کششی و ساخت برای انبارش (MTS) با تولید فشاری. اما تولید کششی و فشاری چیست و هرکدام چه معنایی دارد؟
- تولید فشاری: در سیستم تولید فشاری، تولید به میزان تقاضا کاری ندارد و مسیر از پیش تعیین‌شده خود را می‌رود. در این سیستم، تولید طبق سربرنامه تولید و حجم مورد نیاز براساس پیش‌بینی تقاضا انجام می‌شود. در این روش، کسبوکارها ابتدا کالا را تولید و انبار می‌کنند و سپس آن را به بازار تزریق می‌کنند. به دلیل این‌که در انگلیسی به این کار، یعنی تزریق محصول به بازار، Push گفته می‌شود، به آن تولید فشاری یا Push Manufacturing گفته می‌شود.
- تولید کششی: در سیستم تولید کششی، برخلاف تولید فشاری، تولید کاملا منطق با نیاز و تقاضای بازار انجام می‌شود. در این روش، تولید زمانی شروع می‌شود که یک سفارش جدید دریافت می‌شود. پس از دریافت سفارش، فرایندهای تولید، توزیع و... مطابق با آن تنظیم می‌شود. در تولید کششی، محصول تولیدشده یا مستقیم به دست مصرف‌کننده می‌رسد یا برای مدتی کوتاه در انبار می‌ماند و به آدرس مشتری حمل می‌شود.
با این توضیحات می‌توان فهمید که کدام روش تولید از کدام روش ساخت بهره می‌برد. در روش MTO (ساخت برای سفارش) وقتی سفارشی وجود داشته باشد، تولید انجام می‌شود. پس ارتباط مستقیم بین تولید کششی و روش MTO این‌جا روشن می‌شود.
در روش MTS (ساخت برای انبارش) تولید بدون توجه به نیاز مشتری و تقاضای بازار، صرفا براساس پیش‌بینی و برنامه‌ریزی موجود جلو می‌رود. این جا هم ارتباط مستقیم بین روش MTS و تولید فشاری روشن می‌شود.
«ثمر»، نرم‌افزاری برای برنامه‌ریزی، تولید و نظارت بر آن
مهم‌ترین نیاز کسب‌وکارهای تولیدی، فارغ از این‌که از روش MTS و فشاری استفاده کنند یا MTO و کششی، تعریف جریان‌های کاری و برنامه‌ریزی تولید است. در گام بعدی، این کسبوکارها نیاز به پیاده‌سازی چابک فرایندهای تولید، انبار و توزیع دارند. «ثمر»، نرم‌افزار برنامه‌ریزی تولید تیم‌یار به کسب‌وکارهای تولیدی امکان میدهد همه این کارها را در یک نرم‌افزار جامع و منعطف پیش برند. از دریافت سفارش و تعریف MPS و MRP گرفته تا تعریف جریان‌های کاری پیش از تولید، حین تولید و پس از تولید. در کنار این موارد، برنامه‌ریزی دقیق برای شیفت‌بندی کارکنان و نظارت بر عملکرد دستگاه‌ها (پایش آنها) بخشی از امکانات کاربردی ثمر برای مدیران تولید و صاحبان کسب‌وکار است. در ثمر:
- برای کسب‌وکارتان، مرکزهای کاری و عملیات کاری نامحدود تعریف کنید؛
- می‌توانید تعداد نامحدودی خط تولید و نمودار فرایند عملیات (OPC) تعریف کنید؛
- می‌توانید برآورد تولید و سربرنامه تولید (MPS) کسب‌وکار صنعتی خود را به‌شکلی مکانیزه انجام دهید؛
- می‌توانید برنامه‌ریزی مواد مورد نیاز (MRP) فرایند تولید خود را به‌شکلی عاری از خطا انجام دهید؛
- با تجمیع خودکار اطلاعات OPCها، MPSها و MRPها در لحظه برای خطوط تولید دستور تولید صادر کنید؛
- به‌شکلی دقیق و چابک ثبت عملکرد تولید (کنترل کیفیت، دوباره‌کاری‌ها و توقفات تولید) انجام دهید؛
- تعداد نامحدودی بازه زمانی گزارش‌گیری برای فرایندهای مختلف تولید خود تعریف کنید؛
- و... .
برای آشنایی بیشتر و خرید نرم‌افزار تولید ثمر، روی دکمه زیر کلیک کنید: