برنامه ریزی منابع سازمانی (ERP) و بلاکچین

بلاکچین (زنجیره بلوکی) چیست؟

بلاکچین زنجیره یا فهرستی از بلوک‌های داده پیوسته و مرتبط به هم می‌باشد که هر بلوک در آن به رکورد یا بلوک قبلی در زنجیره، اشاره دارد. این زنجیره بلوکی، از فناوری پایگاه داده توزیع شده استفاده می‌کند. در پایگاه داده این زنجیره اطلاعات کامل تراکنش و آدرس‌ها ذخیره می‌گردد. هر کدام از این بلوک‌ها دیتای رمزنگاری‌‌‍شده‌ای را در خود نگهداری می‌کنند که بعد از رمزگشایی تمامی بلوک‌های مرتبط در کنار هم و به‌صورت پیوسته، معنادار می‌گردد. در ابتدا این فناوری توسط دانشمندان داده به جهت ارز دیجیتال یا بیت کوین طراحی و پیاده‌سازی شد. امروزه بشر به دنبال مسیری به جهت استفاده از این اختراع در کاربردهای دیگر فناوری اطلاعات می‌باشد. بلاکچین را نوعی سیستم به جهت ثبت اطلاعات و ایجاد گزارش نیز می‌توان دید. داده‌های ذخیره‌شده روی پایگاه داده مورد استفاده تمامی اعضای یک شبکه قابل دسترس قرار می‌گیرد. به همین جهت با رمزنگاری و توزیع اطلاعات و داده‌ها، امکان دسترسی غیر مجاز، حذف و تخریب داده‌ها به‌صورت محسوسی از بین خواهد رفت.

تغییرات متناسب با استفاده از تکنولوژی بلاکچین

بلاکچین می‌تواند زندگی روزمره ما را تحت تأثیر قرار دهد، و از آن جهت اهمیت پیدا می‌کند که قادر است به سیستم‌های مختلف برنامه‌های کسب‌و‌کار (اپلیکیشن‌ها)‌، برنامه‌ریزی منابع سازمانی (ERP)‌، مدیریت ارتباط با مشتری (CRM)‌، سیستم مدیریت انبار (WMS)‌، سیستم‌های اجرای تولید (MES) و غیره، متصل شود. مشتریان می‌توانند از طریق بلاکچین به موفقیت در کسب‌و‌کار دست یابند. از آنجا که سیستم‌های فوق فعالیت‌هایی همچون ساخت، ردیابی، خرید و ارسال محصولات را انجام می‌دهند، می‌توانند به صورت یکپارچه با بلاکچین، نسخه‌ای از تمامی اطلاعات را در شبکه فراهم کنند که تغییرناپذیر و غیرقابل حذف باشد و در هر زمان و به هر منظور و برای هرگونه مرجعی مورد ردیابی و استفاده قرار گیرد.

ترکیب سیستم‌های بلاکچین با ERP

با ادغام سیستم‌های ERP و بلاکچین‌ها، شفافیت و اطمینان معاملات مالی در سیستم‌های مالی و حسابداری و تراکنش‌های مالی، بهبود می‌یابد و از سوی دیگر با ادغام بلاکچین‌ها و سیستم‌های ERP ،WMS و MES اختلافات بر روی فاکتورها، محموله‌ها، بازده‌ها و خریدها نیز کاهش می‌یابد. سود حاصل از یکپارچگی ERP با بلاکچین دو برابر است. ابتدا، باعث ایجاد شفافیت بیشتر می‌شود و سپس، هزینه‌های چشمگیر پیگیری و گزارش را با توجه به زنجیره‌های تأمین چندپله‌ای و چندمرحله‌ای، کاهش می‌دهد. قرار است بلاکچین‌ها با استفاده از قابلیت‌های خود، فرآیندهای کسب‌و‌کار را مورد توجه و بررسی قرار داده و فرآیند ورود آن‌ها را به شبکه بلاکچین تسهیل می‌کنند. امروزه تحقیقات و تلاش‌ها برای اتصال ERP به شبکه بلاکچین، آغاز شده است.

موارد کاربرد

دفترکل توزیع Finlync، اولین ادغام‌کننده بلاکچینِ اگنوستیک در جهان برای سیستم‌های ERP محسوب می‌شود. Finlync یکپارچه‌سازی نصب و اجرای کامل را برای بلاک چین‌های SAP ،Ethereum و Hyperledger و موارد دیگر، توسعه داده است تا به این شکل فعالیت کنند. در حقیقت، این یکپارچه‌سازی میان SAP با بلاکچین‌های مختلفی است که خدمات ادغام در امور مالی، منابع انسانی و زنجیره تأمین را ارائه می‌دهند.

سه حوزه رشد اصلی بالقوه در حوزه زنجیره تأمین وجود دارد:

اول ظهور فناوری‌های میان‌افزار است که می‌تواند سیستم‌های ERP را به شبکه‌های مختلف بلاکچین متصل کند.
دوم شناسایی و توسعه موارد کاربردی در زنجیره تامین است که ممکن است از مزایای شبکه بلاکچین باشد.
سوم بلاکچین به عنوان ارائه‌دهنده خدمات (BaaS). در حال حاضر برخی از شرکت‌ها وجود دارند که نرم‌افزار میان‌افزار را توسعه داده‌ و در حال پیشرفت بیشتر در این زمینه هستند.

Microsoft B Projectchley‌ را در نظر بگیرید. در واقع این پرونده، یک چارچوب منبع باز است که اجازه می‌دهد شبکه‌های بلاکچین با چندین برنامه کاربردی، ادغام شوند‌. این برنامه بر الزامات امنیتی و حاکمیتی متمرکز است و از این رو شامل ویژگی‌هایی مانند دروازه یا هویت‌، رمز عبور و خدمات رمزنگاری است تا مشتریان غیر بلاکچین بتوانند با شبکه بلاکچین ارتباط برقرار کنند. Interledger یک پروتکل معمولی بلاکچین و یک چارچوب یکپارچه‌سازی است، و به منظور اتصال زنجیره‌های مختلف و واسط‌هایی مانند بانک‌ها‌،‌ PayPal یا Skype ایجاد شده است. حتی فروشندگان میان‌افزار رسمی مانند Software AG یا TIBCO Software به ادغام و ارتباط پیشامدهای بلاکچین با بقیه طرح‌های سازمانی کمک می‌کنند.

یکی دیگر از موارد کاربردی در زنجیره تأمین این است که اطلاعات خرید مانند سفارش خرید (PO) و توافق‌نامه خرید که در سیستم ERP وجود دارد‌، می‌توانند در قالب‌های دیجیتالی در بلاکچین ثبت شوند. ‌این دارایی‌های دیجیتالی فقط برای اعضای خاص که دارای رمز عبور هستند، بازگشایی خواهد شد، بنابراین نیاز به اقدام فیزیکی از طریق ایمیل یا نمابر از بین خواهد رفت. در نتیجه اطلاعات حساس فقط در اختیار اعضایی است که به رمز عبور دسترسی خواهند داشت.

چه چیزی مانع از پذیرش بلاکچین برای مدیریت سفارش خرید (PO) یا مدیریت فاکتور و یا فرآیند خود برگشتی (AR) است؟

بزرگترین مانع در برابر پذیرش بلاکچین‌، درجا ماندن کسب‌وکار و ترس از تغییر است. اغلب اوقات‌، کسب‌وکارها در بیشتر بخش‌های تجاری از شروع فرآیندهای دیجیتال استقبال می‌کنند‌، در حالی که هنوز از فاکتورهای کاغذی استفاده می‌کنند. با توجه به ماهیت حساس فاکتورها (یکپارچگی در جریان وجوه نقدی کسب‌وکار) تمایلات زیادی نسبت به اصلاح فرایندهای صورتحساب وجود دارد‌. فاکتورها (یا به صورت الکترونیکی یا از طریق پست) قبل از تطبیق با سفارش خرید و داده‌های سیستم خرید، ارسال می‌شوند و در ادامه پرداخت خواهند شد؛ پس در هر مرحله نیاز به تأیید و بررسی وجود دارد‌، که این موضوع باعث کندی فرآیند نیز می‌شود. در حالی که فاکتور الکترونیکی امکان تحویل سریع‌ فاکتورها (اغلب به صورت خودکار)، و فرآیند پرداخت را به طور فزاینده‌ای خودکار می‌کند، که به بهبود سرعت و دقت نیز کمک خواهد کرد. صدور فاکتور با استفاده از قابلیت بلاکچین، می‌تواند شفافیت بیشتری در فاکتورها و سرعت پرداخت‌ آن‌ها ایجاد کند و در عین حال سوابق غیرقابل تغییر معاملات و توسعه‌های قبلی را در کنار سرعت و امنیت فرآیند فاکتور، حفظ کند.

عملیات کامل بلاکچین را می‌توان به ۳ لایه تقسیم کرد (هر لایه با هدفی خاص)

لایه بلاکچین: این لایه “نشانگر” یا “درهم ریختگی” تراکنش‌ها را حفظ می‌کند، رویدادهایی مانند تغییر وضعیت را نشان می‌دهد و یکپارچگی داده‌ها را تأیید می‌کند. لایه بلاکچین به لایه بعدی که لایه داده است (با مفهوم برون‌زنجیره‌ای) متصل می‌شود.
لایه جمع‌آوری داده (Data Store): بلاکچین درهم ریختگی‌ها را در حین ذخیره‌شدن داده‌ها، در لایه جمع‌آوری داده، ذخیره می‌کند (همچنین می‌تواند به عنوان داده‌های برون‌زنجیره‌ای، نامیده شود). داده‌هایی که در اینجا ذخیره می‌شوند را می‌توان به عنوان پایگاه داده توزیع شده رابطه‌ای نامید که می‌تواند به سایر لایه‌ها نیز متصل شود. داده‌ها در اینجا از طریق مجموعه تعاملات بهم‌ریخته خودکار در فواصل زمانی مورد نیاز بر روی زنجیره عمومی تنظیم می‌شوند. شخص ثالث نمی‌تواند هیچ اطلاعاتی را از ذخیره داده استخراج کند‌، مگر اینکه رمز عبورهای مشخصی داشته باشد که به آن‌ها امکان رمزگشایی از هر پرونده داده‌ای را می‌دهد.
لایه برنامه کاربردی: این لایه دو لایه فوق را پردازش کرده و به یک برنامه کاربردی مفید تبدیل می‌کند. شما می‌توانید این لایه را به عنوان یک اتصال‌دهنده به لایه داده و لایه بلاکچین در نظر بگیرید. این واحد همچنین دارای واحدهای نظارتی خواهد بود که به شناسایی تغییرات در لایه بلاکچین، خواندن نشانگرها‌، خواندن داده‌های رمزگشایی‌شده و اعتبار‌سنجی نهایی کمک می‌کند.

سخن آخر

فناوری روز دنیا به سمت ارتباط بین مفهوم پلاکچین و ERP گام بر‌می‌دارد. در این میان، ظهور فناوری‌های میان‌افزار، که می‌تواند سیستم‌های ERP را به شبکه‌های مختلف بلاکچین متصل کند از جمله موارد مورد توجه و یاری‌بخش خواهد بود و همانطور که گفته شد، شبکه بلاکچین، باعث شناسایی و توسعه موارد کاربردی در زنجیره تامین می‌باشد که از مزایای پیشرفت و تکنولوژی است.